Migren tedavisi
Migren günlerinizi elinizden alabilir.
Ağrı başladıktan sonra, bütün ilaçlar etkili olmazlar.
Ayrıca kullanılan ilaçların büyük bir kısmı doktor kontrolünde kullanılabilecek ve reçeteli satılan ilaçlardır.
Tanı:
Eğer migren ya da migrenle ilgili aile öykünüz varsa, baş ağrılarıyla ilgili bir uzman, örneğin nörolog ya da nöro-oftalmolog öykü, belirti ve nörolojik muayeneye göre migren tanısı koyar.
Eğer yakınmalarınız alışılmışın dışında, karmaşık ya da şiddeti artan özellikler gösteriyorsa, alarm işaretidir. Bu durumda bazı testlere gerek olabilir.
MR (Manyetik rezonans): Beyin ve kan damarları güçlü bir manyetik alan ve radyo dalgalarıyla ayrıntılı olarak görüntülenir. Tümör, felç, kanama, enfeksion ve diğer nörolojik durumlar görüntülenir.
BT (Beyin tomografisi): bilgisayarlı bir sistem X ışınlarıyla beynin kesitlerini alır. Tümör, enfeksiyon, kanama, beyin hasarı gibi baş ağrısına neden olabilecek problemler görüntülenir.
Tedavi:
Migren tedavisi ağrıları geçirmeyi ve sonraki atakları önlemeye yöneliktir. Migrenin tedavisinde çok sayıda ilaç kullanılır.
Bunlar başlıca iki geniş kategoriye ayrılır:
· Nonspesifik (Migrene özel olmayan):
Ağrı kesiciler
Bulantı önleyici ilaçlar
Opioidler (morfin benzeri)
· Migrene özel tedavi:
Triptanlar, dihidro ergotamin.
Bu ilaçlar düzenli olarak, genellikle her gün alınır ve atak şiddetiyle atak sıklığını azaltmak içindir.
Hangi fazda hangi ilaç ?
Bir migren atağında, örneğin ağrı başladıktan sonra, bütün ilaçlar etkili olmazlar.
Ayrıca bazı ilaçlar yan etkileri nedeniyle doktor kontrolunda kullanılmalıdır.
· Asemptomatik fazda (belirtisiz): Beta blokerler, antidepresanlar, antikonvulsanlar, kalsiyum kanal blokerleri
· Prodromal faz: (Görsel bozukluklar, damarlarda daralma) Triptanlar, Dihidro ergotamin
· Baş ağrısı fazı: ağrı kesiciler, aspirin, naproxen, iboprufen
Ağrı kesici ilaçlar
Ağrı başladığında gecikmeden alınmalıdır.
Ağrı kesici ilaçlar bağımlılık yapabilir ve ilaçlar kesildiğinde geri gelen ağrılar kronik migren ile karışabilir.
Ağrı kesici ilaçlar ve diğerleri:
Migren ağrısını kesen ilaçlar migrenin ilk belirtileri başladığında hemen alınırsa en büyük yararı sağlar. Tedavide kullanılan ilaçlar aşağıda görülebilir:
· Ağrı kesiciler. Aspirin ve Iboprufenler en basitleridir. Uzun süre alındıklarında aşırı kullanıma bağlı baş ağrısı ve mide ülserine bağlı kanamalar yapabilirler. Kafein, aspirin, asetaminofen gibi kombinasyonlar da yararlıdır, fakat ancak hafif ağrılarda etkilidir.
· Triptanlar. Bunlar sumatriptan ve rizotriptan gibi reçeteyle satılan ilaçlardır, çünkü beyindeki ağrı yollarını bloke ederler. Hap, şurup ya da burun spreyi şeklinde alındıklarında migren belirtilerinin çoğunu keserler. Kalp krizi ya da inme riski olan hastalarda tehlikelidirler.
· Dihidroergotaminler (DHE 45, Migranal). Burun spreyi veya enjeksiyon şeklinde bulunurlar. 24 saatten uzun süren migrenlerde belirtilerin başlamasından hemen sonra alındıklarında etkilidirler. Bulantı-kusmayı artırabilirler.
Koroner arter hastalığı, hipertansiyon, böbrek ve karaciğer hastalığı olanlar bu ilaçlardan kaçınmalıdır.
· Lasmiditan (Reyvow). Bu yeni tablet, aurasız migren için önerilmektedir. İlaç çalışmalarında bulantı, ağrı, ışığa ve sese duyarlılığı azaltmaktadır. Sedatif etkisi olabileceği için alındıktan sonra 8 saat içinde araba ve tehlikeli makinalar kullanılmamalıdır. Merkez sinir istemini baskılayan ilaçlar ve alkol de Lasmiditan ile birlikte alınmamalıdır.
· Ubrogepant (Ubrelvy). Bu oral kalsitonin gene bağlı peptid reseptör antagonisti, yetişkinlerdeki auralı ve aurasız migren için önerilmektedir. Migren tedavisi için kullanılan bu tipteki ilk ilaçtır. Alındıktan iki saat sonra ağrı, bulantı, ışığa ve sese duyarlılık gibi belirtileri kestiği çalışmalarda gösterilmiştir. Sık görülen yan etkiler ağız kuruluğu, bulantı ve aşırı uyku halidir. Ubrogepant CYP3A4 önleyicilerle birlikte alınmamalıdır.
· Opioid ilaçlar. Migreni olan ve diğer ilaçları alamayan hastalar, bu narkotik ilaçları, örneğin kodeini alabilirler. Bu ilaçlar şiddetli bağımlılık yaptıkları için ancak diğer tedavilerle geçmeyen durumlarda kullanılabilir.
· Bulantı önleyici ilaçlar. Bu ilaçlar auralı migrene bulantı kusma eşlik ettiğinde kullanılırlar. Bulantı önleyici ilaçlar klorpomazin, metoklopramid, veya proklorperazin gibi ilaçlardır. Genellikle ağrı kesicilerle birlikte alınırlar.
Önleyici tedavi
Migren tedavisinde önleyici ilaçlar ilk seçenek değildir !!
Önce tetik mekanizmaları bulunur. Yalnızca bu bile atakları kesmeye ve azaltmaya yeterli olabilir. İlaçlar, sık gelen migren krizlerini önlemede kullanılırlar. Çok sık ve ağır ataklar, bulantı-kusma, gece uykularını engelleyici ağrılar varsa önleyici tedavi düşünülür.
Seçenekler şöyledir:
· Tansiyonu düşürücü ilaçlar. Metapronolol veya metoprolol tartrat olabilir. Auralı migrenlerde kalsium kanal blokerleri yararlı olabilir.
· Antidepresanlar. Trisiklik antidepresanlar (amitriptilin) migreni önleyebilir. Fakat uyku hali ve kilo alma gibi yan etkilerden ötürü diğer antidepresanlar önerilebiir.
· İnme önleyici ilaçlar. Valproat ve topiramat (Topamax) daha seyrek atak geçirmenizi sağlayabilir fakat baş dönmesi, kilo alma, bulantı gibi çok sayıda yan etkisi vardır.
· Botox enjeksiyonları. Bazı yetişkinlerde üç ayda bir tekrarlanan Botox (onabotiulinum toksin A) enjeksiyonları yararlı olabilir.
· Kalsitonin gene bağlı peptid monoklonal anikorları (CGRP). Erenubabaooe (Aimovig), fremanezumab-vfrm (Ajovy) ve galcanezumab-gnlm (Emgality) FDA onaylı yeni ilaçlardır. Ayda bir enjeksiyon şeklinde kullanılırlar. En sık yan etkisi enjeksiyon yerindeki reaksiyondur.
Sonuç olarak
Migren tedavisi, atak şiddeti, sıklığı, ve hatta hastaların tedaviye verdiği cevap dikkate alınarak düzenlenir. İlaçlar, yan etkileri de dikkate alındığında çok bilinçli kullanılmalıdır.